HAVALANDIRMA

Havalandırma, havayı bir binaya veya odaya taşır ve iç ortama dağıtır. Havanın taşınması ve bir mahaldeki iç ortam havasının değiştirilmesine havalandırma denilmektedir. Binalarda havalandırmanın genel amacı, binadan kaynaklanan kirleticileri seyrelterek ve kirleticileri ondan uzaklaştırarak solunum için sağlıklı hava sağlamaktır.

Bina havalandırmasının üç temel prensibi vardır:

• Havalandırma oranı: mekana sağlanan dış hava miktarı ve kalitesi.
• Hava akış yönü: bir binada, temizden kirli bölgelere kadar olması gereken toplam hava akış yönü.
• Hava dağıtımı veya hava akış modeli: dış hava, boşluğun her bir bölümüne etkin bir şekilde iletilmeli ve boşluğun her bir bölümünde üretilen hava kaynaklı kirleticiler etkin bir şekilde uzaklaştırılmalıdır.

Bir binayı havalandırmak için kullanılabilecek üç yöntem vardır: doğal, mekanik ve hibrit (karışık mod) havalandırma.

DOĞAL HAVALANDIRMA

• Doğal kuvvetler (örn. İç ve dış hava yoğunluğu farklılıkları nedeniyle rüzgarlar ve termal kaldırma kuvveti), dış havayı pencereler, kapılar, güneş bacaları, rüzgar kuleleri ve damlama vantilatörleri gibi amaca uygun bina zarf açıklıklarından geçirir. Binaların bu doğal havalandırması iklim, bina tasarımı ve insan davranışına bağlıdır.
• Rüzgar bir binaya çarptığında, rüzgâr yüzünde pozitif bir basınç ve arka yüzeyde negatif basınç oluşturur. Bu, havanın rüzgarlı açıklıklardan, düşük basınçlı açıklıklara akmasını sağlar.

MEKANİK HAVALANDIRMA

• Mekanik fanlar mekanik havalandırma sağlar. Fanlar doğrudan pencerelere veya duvarlara monte edilebilir veya bir odaya hava sağlamak veya bir odadan hava vermek için hava kanallarına monte edilebilir. Kullanılan mekanik havalandırma tipi iklime bağlıdır.
• Genellikle pozitif basınçlı bir mekanik havalandırma sistemi kullanılır.
• Tersine, soğuk iklimlerde, akciğer hastalıklarının yoğunlaşmasını azaltmak için sızmanın önlenmesi gerekir ve negatif basınçlı havalandırma kullanılır. Banyolar, tuvaletler ve mutfaklar gibi yerel olarak üretilen kirleticilere sahip odalar için, genellikle negatif basınçlı bir sistem kullanılır.

MEKANİK + DOĞAL HAVALANDIRMA

• Doğal yollarla havanın yeterli miktarda değişiminin sağlanamadığı durumlarda mekanik sistemle birlikte devreye alınır.
• Tek başına doğal havalandırma uygun olmadığında, hava kaynaklı enfeksiyonları olan hastalarda havalandırma oranlarını artırmak için egzoz fanları (yeterli ön test ve planlama ile) takılabilir.
• Bununla birlikte, bu basit hibrid havalandırma tipinin dikkatle kullanılması gerekir. Fanlar, oda havasının bir duvar veya çatı yoluyla doğrudan dış ortama verilebileceği bir yere monte edilmelidir.

Referans PDF: Severe Acute Respiratory Infections Treatment Centre